‘Alsof je opnieuw moet leren praten en lopen’

Voor jonge vluchtelingen die alleen naar Nederland zijn gekomen, is het lastig om hun weg te vinden. Bindkracht10 helpt deze jongvolwassen status­houders op weg. Ze moeten het zelf doen, maar krijgen waar nodig begeleiding. Zo kunnen ze werken aan die belangrijke vraag: hoe maak je je toekomstdromen waar?

“Het ging niet goed met me, ik kon mijn weg niet vinden”

Abdelwehab was 20 jaar toen hij van Eritrea naar Nederland kwam. “Ik had het goed, ik woonde bij mijn familie en was gelukkig daar.” Maar toen Abdelwehab 18 jaar werd, moest hij net als alle andere jonge mannen in dienst. Deze dienstplicht kan tot wel tien jaar duren en wie weigert is zijn leven niet zeker. “Daarom ben ik gevlucht en heb ik mijn leven en familie achtergelaten.” Hij kwam als asielzoeker naar Nederland en kreeg vrij snel een vluchtelingenstatus. Voor jongvolwassen statushouders die er net als Abdelwehab alleen voor staan, is het vaak moeilijk om hun plek te vinden in de Nederlandse samenleving. De taal is ingewikkeld, ze hebben weinig geld, vaak geen opleiding of werk en regelmatig psychische problemen. Deze jonge mensen hebben veel zorgen over hun toekomst, want waar moet je beginnen met het opbouwen van een nieuw leven? Abdelwehab woonde een tijd op de Griftdijk in Lent, waar veel meer jongeren uit Eritrea woonden. “Het ging niet goed met me, ik kon mijn weg niet vinden. We spraken onze eigen taal en ik kon niet wennen aan Nederland. Het voelt alsof je opnieuw moet leren praten en lopen als je in een nieuw land komt. Na een tijdje leerde ik Ngugi kennen en daarna heb ik langzaam de goede weg gevonden.”

Kansen leren pakken Ngugi werkt als begeleider van jongvolwassen statushouders bij Bindkracht10. Hij helpt ze hun weg vinden in de maatschappij. De normale hulp- en dienstverlening is voor deze groep onvoldoende, omdat ze vaak vastlopen op meerdere vlakken. Ngugi: “Het is zo moeilijk om je kansen te pakken als je geen idee hebt hoe het leven hier in elkaar steekt en wat je zou willen met je leven. Ik vraag altijd: wat vind je leuk? Wat heb je nodig? En hoe kan ik je daarbij helpen?”

BEGELEIDING JONGVOLWASSEN STATUSHOUDERS

Als je nieuw in een land bent is alles wennen. Een aantal jongvolwassen Nijmeegse statushouders, tot 28 jaar, heeft daarbij meerdere problemen. Ze hebben een laag taalniveau, geldzorgen, beperkte leerbaarheid en geestelijke problemen. Sommige van hen ingeburgerd, andere zijn weer ontheven van de inburgeringsplicht of nog helemaal niet ingeburgerd. Verschillende organisaties zagen dat de normale hulp- en dienstverlening onvoldoende aansloot. De betrokken medewerkers hebben daarom een plan gemaakt. Samen bieden ze extra begeleiding. In september 2020 is het project van start gegaan.

“Het gaat nu echt de goede kant op”

Abdelwehab besloot een opleiding Techniek te gaan doen. “Maar ik vond het moeilijk en niet leuk.” Samen met Ngugi onderzocht hij wat hem dan wel aanspreekt. “Ik ga graag om met mensen, wil hen blij maken en ik hou van sporten.” In september begon hij met een mbo-opleiding Dienstverlening, richting sport. “Na het eerste jaar kan ik zeggen: hier voel ik mij thuis, dit is wat ik later wil doen.” Hij heeft inmiddels een paar goede vrienden in Nijmegen, maar hij mist zijn familie enorm. Ook is het lastig om Nederlanders te ontmoeten. “Vanwege corona is het veel lastiger om mensen te leren kennen.”

Beroemd

De afspraak is dat hij, net als andere jonge statushouders, bij Ngugi terechtkan als dat nodig is. Zo lukte het Abdelwehab onlangs niet om een geschikte stageplek te vinden: veel activiteiten en organisaties lagen stil vanwege corona. En dus besloot hij Ngugi te bellen, die al gauw een plek voor hem wist te regelen. Hij werkt nu met ouderen en daarnaast helpt hij op een sportschool bij de lessen fitness en boksen. Inmiddels woont Abdelwehab op een mooie plek in de Hazenkamp. Een fijne wijk om je toekomst op te bouwen. Ngugi daagt hem daartoe uit. “Waar sta je over tien jaar?” Abdelwehab aarzelt, durft hij al te dromen over zijn toekomst? “Dan kennen veel mensen in Nijmegen mij. Dan ben ik beroemd om wie ik ben, een goede jongen die andere mensen helpt.”

Diversiteit

Migranten- en vluchtelingen­netwerken versterken

Bindkracht10 steunt zelforganisaties met advies. In 2020 was er contact met: Syrisch Stichting Almuhaba (Liefde), Congolese vereniging BLB, Club Sierra Leone, Antilliaanse vereniging Vercazon, Soedanese vereniging Nijmegen en omstreken Elbeyet Elsudani Somalische vereniging SBIN, Stichting Somalische Gemeenschap Nijmegen (SSGN), Chinese stichting Kaiyuan, Eritrese werkgroep, Iraanse stichting Nijmegen.

INTERCULTURELE CONSULENTEN

Soms is het moeilijk om elkaar goed te begrijpen als je een verschillende achtergrond hebt en elkaars taal niet goed spreekt. Als hulp-, zorg- of dienstverlener is aansluiten bij mensen met een andere achtergrond soms lastig Daarom kunnen zij het team interculturele consulenten om hulp vragen. Een consulent aanvragen kan met een formulier op de website of via de Stip-lijn.

‘GEZOND & FIT IN NEDERLAND’

Het project Gezondheidsmakelaar wordt sinds 2009 uitgevoerd. Doel is de gezondheid van Nijmegenaren beter te maken. Veel mensen met een migranten- of vluchtelingen­achtergrond hebben een verhoogd risico op gezondheids­problemen. In samenwerking met de GGD is in 2020 een training ‘Gezond en fit in Nederland’ ontwikkeld. Sleutel­personen van migranten- en vluchtelingen­netwerken worden getraind. Zo kunnen zij zelf voorlichting geven en (beweeg)­activiteiten organiseren voor hun eigen achterban.

Gezellig

De huiskamer van Gezellig is in 2020 ‘coronaproof’ ingericht en tijdens de lockdowns open gebleven voor een specifieke groep kwetsbare bezoekers, die nergens anders terecht konden. Helaas zijn er over 2020 geen bezoekcijfers bekend.

KLEURRIJKE FAMILIES IN NEDERLAND

In dit project worden gezinnen ondersteund door vrijwilligers die dezelfde taal spreken en de cultuur begrijpen. Ze helpen om een brug te slaan naar de Nederlandse samenleving. Door corona viel in 2020 het persoonlijke contact ineens weg. De beroepskrachten en vrijwilligers hielden telefonisch contact verrasten gezinnen met cadeautjes aan de deur. Het project wordt ondersteund door een subsidie van het Oranje Fonds.

KLEURRIJKE MAATJES

Kleurrijke maatjes ondersteunen migranten en vluchtelingen in hun dagelijks leven om een betere aansluiting te vinden bij de samenleving. De maatjes zijn van verschil­lende afkomst en hebben een beperkt netwerk. Ook is sprake van problemen op verschillende levensgebieden en culturele factoren die hen belemmeren om mee te kunnen doen in de samenleving.